SUMMER READING: Jonathan Safran Foer – Here I Am (#15)

Extremely Loud & Incredibly Close was jarenlang mijn favoriete boek ooit geschreven. Wellicht is het nog steeds mijn favoriete boek, het is alleen al meer dan tien jaar geleden dat ik het (voor de tweede keer) las. Misschien moet ik het nog eens lezen. Ook Everything is Illuminated en Eating Animals, beiden ook door Jonathan Safran Foer geschreven, staan in mijn boekenkast en las ik met veel plezier. Je begrijpt dan waarschijnlijk ook dat ik JSF’s nieuwste roman – zijn eerste in elf jaar – ook meteen moest lezen.

Wat ik vrij vreemd vond, ik wist helemaal niet dat er een roman van JSF aan zat te komen. En dat terwijl ik de afgelopen maanden iedere week verschillende websites bezocht, van The New York Times en The Guardian tot aan Vogue, om de nieuwste boekreleases te vinden. Hoe ik er uiteindelijk achter kwam? Ik ging naar Goodreads en bekeek welke – voor mij interessante aan de hand van eerder gelezen boeken – nieuwe boeken uit zouden komen. En daar stond hij tussen. Releasedatum? 6 september. Shit, net twee weken te laat voor mijn Summer Reading. Maar wacht, ik reserveer hem vast bij Paagman dan kan ik hem over twee weken meteen ophalen. Blijkt nu? Bij Paagman is ‘ie net een paar uur binnen en kan ik hem meteen ophalen, vijftien dagen voor de release. Too good to be true? Nee, ook bij Waterstones in Amsterdam schijnt hij al in de winkel te liggen. Het nieuwste seizoen Pretty Little Liars staat dan misschien nog steeds niet op Netflix, maar soms loont het best om in Nederland te wonen.

Daar liep ik dan, zielsgelukkig met de nieuwe Safran Foer in mijn hand, de boekwinkel uit. Hij was dik, 571 pagina’s. Aan de ene kant heel fijn natuurlijk, hoe meer boek, hoe meer er te lezen valt. Maar voor mij op dat moment ook wel een dingetje, ik moest namelijk in een week tijd dat boek uit hebben en er stonden ook nog wel wat andere dingen op mijn to-do-list, hoe ging ik in vredesnaam dat boek op zondag uit hebben en er ook nog een blog over schrijven? Ik had een beetje een valse start, in vier dagen las ik precies honderd pagina’s, maar ik heb de afgelopen dagen een keiharde inhaalslag gemaakt en gisteren om 23.00u sloeg ik – met een paar tranen in mijn ogen – het boek dicht. Wauw.

Here I Am volgt het leven van de familie Bloch. Een Joods-Amerikaans gezin uit Washington D.C. . Jacob en Julia Bloch zijn allebei begin veertig en ze zijn zestien jaar samen. Ze hebben drie kinderen; Sam (13), Max (11) en Benjy (?). Opa Irv (de vader van Jacob) is een berucht opiniemaker en fel tegen alles dat met de Islam te maken heeft. Overgrootvader Isaac heeft de oorlog in een Pools bos overleeft, verloor vijf van zijn zes broers en zal binnenkort naar een Joods bejaardentehuis verhuizen. Dan is er nog de familie uit Israel. Toen Isaac naar Amerika vertrok, vertrok zijn enige nog levende broer naar Israel. In het boek komen zijn (klein)kinderen op bezoek in Amerika. Het verschil tussen Amerikaanse Joden en Israëlische Joden is een belangrijk thema in het boek.

Voor veel Joodse Amerikanen is dit boek een feest van herkenning, omdat in veel Joodse families dezelfde problemen voorkomen. Nu weten jullie waarschijnlijk wel dat ik alles behalve een Joodse Amerikaan ben, maar ik denk niet dat de zin van het leven die JSF in dit boek probeert te achterhalen alleen herkenbaar is voor Joodse Amerikanen.

Relatieproblemen, een oorlog in het midden-oosten, een Bar Mitzvah en het laten gaan van een hond zijn de belangrijkste thema’s in het boek.

Dit boek voelt als een zoektocht, een zoektocht naar zichzelf, naar geluk, naar het leven. Het verhaal wordt verteld aan de hand van dialogen, innerlijke dialogen, dialogen tussen de personages. Maar ook speeches en chats via computerprogramma’s. Het verhaal loopt niet volledig lineair en je moet bij iedere pagina je aandacht er goed bijhouden. Tijdens het lezen van het boek stelde ik ook vragen aan mezelf en over mijn eigen leven, het boek zette me aan het denken. Hierdoor dwaalde in het begin mijn gedachten vaak behoorlijk af, waardoor ik uiteindelijk met het boek op mijn hoofd in slaap viel (vandaar dat die eerste 140 pagina’s zo lang duurden om door te komen). Jacob heeft in zijn hoofd bijvoorbeeld vaak doemscenario’s, dat heb ik ook. In het boek komt hij er achter dat hij die doemscenario’s in zijn hoofd heeft omdat het dan alleen maar mee kan vallen, hij verwacht niet dat die scenario’s daadwerkelijk uit zullen komen. Dat sloeg voor mij de spijker op zijn kop.

Het grootste verschil tussen dit boek en de eerste twee romans van JSF is dat je minder met de personages meeleeft. Ze zijn niet in mijn hart gaan zitten, wat in zijn eerdere twee romans wel gebeurde. Tijdens het lezen van het boek verloor ik mezelf ook niet in het verhaal. Af en toe las het meer als een zelfhulpboek dan als een roman, mede door die zoektocht, waardoor je bijna niet anders kunt dan jezelf ook bepaalde vragen te stellen.

Wat absoluut niet anders is, is het taalgebruik. Dat is onmiskenbaar Jonathan Safran Foer.

Lachen: JA! Er zitten een aantal hilarische dialogen in het boek.
Huilen: Op de laatste pagina’s zeker en volgens mij heb ik ook eerder iets in moeten slikken. Maar tijdens die laatste pagina’s hield ik het niet meer binnen.
Irritaties: Af en toe wilde ik tegen Jacob of Julia zeggen ‘alsjeblieft zeg dit’ of ‘alsjeblieft doe dat’.
Opvallend: Jonathan was tien jaar getrouwd met schrijfster Nicole Krauss (onder andere bekend van The History of Love), ze hadden twee kinderen en in 2014 zijn ze gescheiden. De link met het boek is dan ook al snel gelegd.
Aanrader: Als fan van Jonathan Safran Foer, zeker, maar verwacht geen Extremely Loud & Incredibly Close of Everything Is Illuminated. Als fan van goede boeken, zeker.
Hartjes: 9/10

Here I Am van Jonathan Safran Foer is nu al bij Paagman te koop, vanaf 6 september is hij op Bol.com beschikbaar en later in september is ook de Nederlandse vertaling ‘Hier Ben Ik’ beschikbaar.

Dit was alweer het laatste boek voor deze zomer. Stiekem best wel jammer. Volgende week een overzicht.

Liefs,
Annemerel